Verhaole zien euveral. Verhaole vaan Mestreechtenere die zien opgegreujd mèt ‘t dialek. Vaan studente. Vaan oondernummers. Vaan kinder. Verhaole euver de taol. Euver de historie. Euver de touwkoms. Euver wat Veldeke Mestreech aon deit um de taol leveteg te hawwe. Lees ze hei!
Naotot ’t Stuur in ’t veurjaor vaan 1983 beslote had e Mestreechs Leesplenkske te
oontwerpe, ginge Bèr Essers -Heer kaom mèt ’t idee-, Pol Brounts, Louis van de
Bongaert en iech zag de gek de 17 wäörd oetzeuke die op de plaank móste koume
te stoon.
Op 24 fibberwarie is ’t 100 jaor geleie tot Fons Olterdissen storf. De mieste Mestreechtenere zalle häöm kinne es sjrijver vaan ’t Mestreechs Volksleed. Meh, heer heet zoeväöl mie gedoon veur de stad.
Lótsj, kuusj, gezèt en bougie. Nog eve de wäörd vaan ’t Mestreechs leesplenkske rippetere.
Mèt e lekker teske koffie zit ederein in ‘t Centre Céramique geprippereerd veur ’t Groet Mestreechs Dictee vaan 2023.
Wee heet 't neet thoes stoon; 't Leesplenkske vaan de Mestreechter taol? In 2023 is 't 40 jaor geleie tot 't Mestreechs Leesplenkske woort geprizzenteerd. En sinds deen tied zien nao sjetting mie es 16.000 leesplenkskes verkoch. Genóg reie um de 40ste verjaordaag te viere, dachte veer zoe.
Seksime is ‘n väöl besproke oonderwerp en daorum heet ‘t Human Rights Channel vaan de Raod vaan Europa ‘n manifest tege seksisme gemaak. Neve ‘n oetgebreide oetlègk euver ‘t oonderwèrp, bevat ‘t manifest ouch ‘ne kwis boemètste tes in welke maote totste zelf seksistisch bis. Um zoe väöl meugelek Europeaone te bereike, is ‘t manifest in väöl Europese taole. En dat is nog neet alles, ‘t is ouch vertaold in versjèllende regionaole taole, boe-oonder ’t Mestreechs. Veldeke Mestreech moch de Limbörgse vertaoling verzörge, die d’n titel Seksime, zuug ‘t, beneum ‘t, stop ’t kraog.
‘n Bezundere opdrach boe veer mèt väöl plezeer aon höbbe gewèrk.
In 2022 kaom ‘t stadsbestuur vaan Mestreech mèt e nui coalitieakkoord. D’n titel lojt: Maastricht, stad van verbondenheid. De ambitie is helder: mie verbinding mèt en tösse bewoeners. ‘n Belaankriek oonderdeil daovaan is ’t Mestreechs, boemèt de lui lètterlek en figuurlek dezelfde taol spreke. ‘n Sjoen oonderdeil vaan ‘t akkoord is tot zie initiatieve roond ’t Mestreechs oondersteune. Dao weure veer netuurlek hiel blij vaan! Veer holpe ‘t stadsbestuur daorum ouch mèt de vertaoling vaan ‘t coalitieakkoord nao ’t Mestreechs.
Dao zien ze weer, De Tempeleers! Neve de jaorlekse Vastelaovendsgezèt, doen veer es Veldeke Mestreech nog mie veur deze sjoen organisatie. Eder jaar prizzentere de Tempeleers hun jaorverslaag roond de 11e vaan de 11e. Zie loere mèt foto’s en verhaole trök op ‘t aofgeloupe carnevalssezoen. Zoe oontsteit ‘n prachteg tiedsdocumint vaan ’t sjoenste fies vaan ‘t jaor. ‘t Is dus neet zoe gek tot ‘t jaorverslaag door väöl Mestreechtenere weurt geleze! Uiteraard is dit jaorverslaag gehiel in ’t Mestreechs gesjreve. Veldeke Mestreech deit al jaore de spellingscorrectie vaan dit jaorverslaag en genete daan weer vaan de trökblik op e sjoen vastelaovendssezoen!
Väöl Mestreechtenere loere eder jaor denao oet: D’n Tempeleer. De vastelaovendsgezèt vaan Stadsvastelaovendsvereineging De Tempeleers steit vol satire, parodieën en sjele wawwel. De gezèt is volledeg in ’t Mestreechs gesjreve.